Dr. Merter Oral
Toplumsal Belgeci Fotoğraf ve Fikret Otyam Örneği

Editör: Hürü Kaya, Hüseyin Yılmaz
Kapak Tasarımı: Savaş Çekiç
Kapak Fotoğrafı: Fikret Otyam
1. Baskı: 2012
200 s.
ISBN 978‒605‒4363‒03‒2
Espas Fotoğraf Dizisi: 2

Idefix

Ülkemizde fotoğraf sanatının yaygınlaşması, etkinleşmesi doğrultusunda çalışmalarıyla anılmaya değer fotoğrafçılarımız arasında yer alan Fikret Otyam’ın farklı bir konumu vardır. Asıl mesleği fotoğrafçılık olmasa da Otyam, gazeteci, röportaj yazarı kimliklerinin yanı sıra, Anadolu insanının sorunlarını fotoğraf ile aktarmış; Jacop A. Riis, Lewis Hine ile başlayıp, Roman Visniac, Paul Strand, Eugene Smith ile doruğuna ulaşan toplumsal belgeci fotoğraf anlayışının ülkemizdeki kilometre taşlarından biri olarak, ülkemizin görsel tarihine adını yazdırmakla kalmayıp, dünya fotoğraf tarihinde eşine az rastlanır bir hümanizmanın örneği olmuştur. Ahmet Arif’in deyişiyle, ‘objektifi yüreğine takan adam’ Otyam, Anadolu insanının sorunlarını aktarma, toplumsal bilinç yaratma, kısaca ‘insanı insana anlatma’ işlevinin yanı sıra, bu sorunların aşılmasında somut adımların atılmasını da sağlamıştır. 1950’li yılların başından 1970’lerin sonuna değin uzanan 30 yılı aşkın etkin fotoğraf uğraşısında, Göçebe Beritan Aşireti’nin yerleştirilmesine katkılar sağlayıp sağlık, eğitim, susuzluk, kuraklık, toprak mülkiyetindeki düzensizlik, istihdam gibi sorunlara dikkat çeken Otyam, tüm bu sorunların yanı sıra, genç kuşakların da aynı bilinçle fotoğraf örnekleri verme yolundaki çabalarına ışık tutarak toplumsal belgeci fotoğraf anlayışının ülkemizde kurumlaşması yolundaki çabalarıyla öncü olmuştur.

Yazar Hakkında:

Türkiye’de fotoğraf üzerine akademik düzeyde ilk yükseklisans ve doktora çalışmalara imza atan Merter Oral, kurucu üyesi olduğu Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği (AFSAD) ve Eskişehir Fotoğraf Sanatı Derneği (EFSAD) ile Türkiye’de fotoğrafın gelişimine önemli katkılar sağladı. “Hasankeyf” ve “Gide Gide Fikret Otyam” gibi belgeselleri bulunmaktadır. Toplumsal Belgeci Fotoğraf ve Fikret Otyam Örneği, Oral’ın Espas Yayınları’ndan çıkan bir diğer akademik çalışmasıdır.